HEPATİT B

Hepatit karaciğerde iltihap olduğunu viral hepatit ise bu iltihabın virüslere bağlı gelişmiş olduğunu ifade eder. Tüm dünyada viral hepatite neden olan virüslerin çoğu hepatit B virüsleridir.

Hepatit B virüsünün varlığı ilk kez 1967 yılında ortaya konulmuş ve tanımlayan doktor Blomberg Nobel Tıp Ödülü kazanmıştır. 1982 yılında ise hepatit B aşısı geliştirilmiştir. 1998 yılından itibaren ülkemizde hepatit B aşısı rutin aşılama programında yer almaktadır. Yeni doğan bebeklere 0-1-6.ay şeklinde 3 doz halinde aşı yapılmaktadır.

Hepatit B virüsü tüm dünyada halen çok büyük bir sağlık sorunudur. Her yıl 1 milyon civarı insan aşı ile korunması mümkün olan bir hastalık yüzünden nedensiz bir şekilde hayatını kaybetmektedir. Dünyada ve ülkemizde ortalama her 3 kişiden biri hepatit B enfeksiyonu geçirmiş olup dünyada 257 milyon ülkemizde ise 3 milyon civarı hepatit B taşıyıcısı mevcuttur. Hepatit B ile enfekte olmanın insan sağlığına karaciğerde siroz ve kanser gelişimi gibi çok ciddi hayati sonuçları vardır.

Hepatit B bulaşan insanların çoğunluğu hastalığı ayaktan geçirir ve bağışıklanır üstelik bu insanların büyük bir kısmı hastalığı geçirdiğini fark etmez. Bu durumda virüs de kandan temizlenir. Bazı insanlarda ise hepatit B’ye karşı bağışıklanma oluşmaz ve taşıyıcılık devam eder. Buna kronik enfeksiyon diyoruz. Hepatit B doğumda bulaşırsa %90, beş yaşına kadar bulaşırsa %20-30 ve erişkinlerde bulaşırsa %2-5 civarında kronikleşir. Kronik Hepatit B enfeksiyonu olanların yaklaşık %25-40’ında karaciğer hastalığına bağlı siroz ya da karaciğer kanseri gelişebilmektedir.

Hepatit B’nin 3 temel bulaşma yolu vardır; Anneden çocuğa, kan ile temas ve cinsel ilişki. Hepatit B için; sterilize edilmemiş araçlarla tıbbi ya da diş müdahaleleri yapılması, kullanılmış enjektör paylaşımı, tıraş bıçağı ve diş fırçası gibi eşyaların ortak kullanımı, güvensiz cinsel temas, sterilize edilmemiş araçlarla dövme, piercing, manikür, pedikür uygulanması da sık bilinen bulaş yollarıdır.

”Hepatit B taşıyıcılarının ancak 10’da biri taşıyıcı olduğundan haberdar.”
Hepatit B taşıyıcılarının ancak 10’da biri taşıyıcı olduğunun farkında olup genelde insanlar evlilik öncesi, check-up sırasında ya da kan bağışı için kan örneği verdiklerinde haberdar olmaktadır.

Ülkemizde yapılan karaciğer nakillerinin en büyük nedeni hala hepatit B’ye bağlı gelişmiş karaciğer hastalıklarıdır. Ülkemizde 20 yılı aşkın bir süredir aşılamanın rutin yapılması nedeni ile önümüzdeki birkaç 10 yılda hepatit B virüsü sorun olmaktan çıkacaktır. Ancak bu süre zarfında 1998 öncesi doğan herkesin sağlık kurumlarına başvurarak hepatit B ye karşı bağışıklık durumlarını saptayan testleri yaptırmasını öneriyorum. Hepatit B ile hiç karşılaşmamış olan kişiler aşılanarak bu hastalığa karşı %95 oranında korunma elde edeceklerdir..Üstelik hepatit B aşısı grip aşıları gibi her yıl yapılması gereken bir aşıda değildir. 3 doz yapıldıktan yıllar sonra bile antikor titresi hala 10 mIU/ml den fazla ise tekrar yapılmaya ihtiyaç olmaz. Hepatit B’yi geçirmiş ve bağışıklanarak yüzey antijenine karşı antikor üretmiş kişilerin ise aşılanmaya ihtiyaçları yoktur. Bu gruplar dışında kalan tüm hepatit B taşıyıcılarının ise oluşabilecek bir siroz veya kanser riskine karşı ömür boyu hekim kontrolüne girmesi, 6 ay ya da en geç yılda bir düzenli kontrollerini yaptırması gerekmektedir.