Karaciğer Değerleri Neden Yükselir?
Prof. Dr. Onur Yaprak
- Anasayfa
- Karaciğer Sorunları
- Karaciğer Değerleri Neden Yükselir?
Karaciğer Değerleri Neden Yükselir?
Karaciğer fonksiyon testleri, karaciğerinizin sağlığını izlemek için kullanılabilen kan testleridir. Karaciğerin sağlıklı çalıştığını gösteren en önemli belirteç karaciğer enzimleri olarak bilinen AST, ALT, GGT ve ALP değerlerinin normal sınırlar içinde olmasıdır.
Bu testlerden herhangi birinin yükselmesi durumunda sorunu bulmak için daha detaylı araştırmalara ihtiyaç duyulur. Karaciğer testlerinin yükselmesine yol açan en büyük neden karaciğer yağlanması olup, siroz, hepatit b, c ve diğer virüsler ile ortaya çıkan hepatitler, otoimmun hepatit, siroz, metabolik hastalıklar, kronik alkol kullanımı, kronik ilaç kullanımı, karaciğerde gelişen tümörler, apse gibi yer kaplayan lezyonlar nedeni ile karaciğer değerleri yükselir.
Karaciğerde Hangi Test Neyi Gösterir?
Karaciğer enzimlerinin yüksekliği altta yatan hastalığa göre farklılık gösterir. Karaciğerin üretim ve kimyasal fonksiyonlarını yapan hepatosit ismini verdiğimiz kırmızı hücrelerini etkileyen hasarlar AST ve ALT testlerinde enzim değerlerinin yüksek çıkmasına, karaciğer içindeki safra kanalları hücrelerini etkileyen hasarlar GGT ve ALP testlerinde enzim değerlerinin yüksek çıkmasına neden olur. Karaciğer fonksiyonlarını ölçmek için yapılan bu testler, karaciğerin sağlıklı çalışıp çalışmadığını gösterir.
Karaciğer testlerinde enzim değerlerinin yüksek olma nedenlerine gelecek olursak;
1- AST Neden Yüksek Olur?
AST’nin tipik aralığı yetişkinlerde genellikle 36 U/L’ye kadardır ve bebeklerde ve küçük çocuklarda daha yüksek olabilir.
Aspartat aminotransferaz (AST), vücudunuzun çeşitli bölgelerinde bulunan bir enzimdir, bunlara şunlar dahildir:
- Kalp
- Beyin
- Pankreas
- Karaciğer
- Kaslar
Karaciğer hasar gördüğünde, AST kan dolaşımına salınabilir. AST testinde yüksek bir sonuç, karaciğer veya kaslarda bir sorun olduğunu gösterebilir. AST seviyeleri, ALT kadar karaciğer hasarı için spesifik bir belirteç olmadığından, genellikle karaciğer sorunlarını kontrol etmek için ALT ile birlikte ölçülür. Örneğin, yüksek bir AST:ALT oranı alkolik karaciğer hastalığını gösterebilir Yükselmiş ALT olmadan yükselmiş AST kalp veya kas hastalığını gösterebilir. ALT, bilirubin ve ALP de yüksekse karaciğer hasarına işaret edebilir.
2-ALT Neden Yüksek Olur?
Alanin transaminaz (ALT), vücudunuz tarafından proteini metabolize etmek için kullanılır. Karaciğer hasarlıysa veya düzgün çalışmıyorsa, ALT kana salınabilir. Bu, ALT seviyelerinin artmasına neden olur. Bu testte tipik olandan daha yüksek bir sonuç, karaciğer hasarının bir işareti olabilir. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki insanların yaklaşık yüzde 10’unun yüksek ALT seviyelerine sahip olduğu tahmin edilmektedir. ALT yüksekliğine en çok yol açan hastalıkların başında karaciğer yağlanması, hepatit b ve c virüsleri, otoimmun hepatit, siroz gelmektedir. Kadınlarda ALT’nin litre başına 25 uluslararası birim (IU/L) ve erkeklerde ALT’nin 33 IU/L’nin üzerinde olması genellikle daha ileri test ve değerlendirme gerektirir. Litre başına 1.000 ünitenin (U/L) üzerindeki çok yüksek seviyeler çoğunlukla viral hepatit, iskemik hepatit veya uyuşturucu veya diğer kimyasallardan kaynaklanan hasralardan kaynaklanır.
3-ALP Neden Yüksek Olur?
Alkalen fosfataz (ALP), kemiklerinizde, safra kanallarınızda ve karaciğerinizde bulunan bir enzimdir. Bir ALP testi genellikle birkaç başka testle birlikte istenir. Bir ALP testi, karaciğerin safra kanalı sistemini değerlendirmek için kullanılabilir. Yüksek ALP düzeyleri karaciğer iltihabı, karaciğer tümörleri, safra kanallarında tıkanıklık veya kemik hastalığına işaret edebilir. Yetişkinlerde ALP için tipik aralık genellikle 20–140 IU/L’dir. Çocuk ve ergenlerde kemik gelişimine bağlı ALP değerleri daha yüksek olabilir. Aynı şekilde hamilelerde de normalden daha yüksek ALP seviyeleri görülebilir.
4-GGT Neden Yüksek Olur?
GGT’nin açılımı Gama Glutamil Transferazdır. Karaciğer en yüksek GGT seviyelerini içerirken, kan ve diğer bazı organlar minimum miktarda GGT içerir. Kanda yüksek GGT seviyeleri, enzimin karaciğer hücrelerinden kana sızdığını gösterir. Bu durum, karaciğerde veya safra kanallarında hasar olduğu anlamına gelir. GGT, safra kanalı yaralanmasını tespit etmek için yararlı bir belirteçtir. GGT seviyeleri genellikle bir kişide safra kanalı tıkanıklığı olduğunda yükselir.
GGT seviyelerinin yüksekliği, bir kişinin sahip olduğu karaciğer hasarının miktarına göre değişir. GGT seviyeleri birçok nedenden dolayı artabilir. Bu nedenler;
- Siroz
- Hepatit
- Karaciğer yağlanması
- Pankreatit
- Safra akışında tıkanmaya neden olan sklerozan kolanjit, primer biliyer siroz, safra yolu ve pankreas başı kanserleri
- Konjestif kalp yetmezliği
- Kronik alkol kullanımı
- Kronik ilaç kullanımı
- Toksinlere maruz kalma
- Safra kanalı hasarı
Makalenin Yazarı:Prof. Dr. Onur Yaprak
© Copyright 2023 | Web Tasarım Arsol Dijital.
BANA ULAŞIN

şuanda çevrimiçi
Karaciğer nakli, karaciğer, safra yolları ve pankreas kanser cerrahisi operasyonları kapsamındaki tedavilerim ile ilgili olarak daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.